کسب دکترای رشته مهندسی پلیمر – صنایع رنگ توسط پژوهشگر پژوهشگاه رنگ آقای دکتر حمید قرنجیگ

محقق پژوهشگاه رنگ موفق به استخراج و پایداری مواد رنگزای آنتوسیانین به روش کوپیگمنته کردن و میکروکپسول سازی با بیوپلیمرها گردید. این دفاع موفقیت آمیز را تبریک عرض نموده و برای محقق نامبرده در مراحل پیش روی زندگی، آرزوی موفقیت و سربلندی می نمائیم.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه رنگ، دکتر حمید قرنجیگ مجری طرح "استخراج و پایداری مواد رنگزای آنتوسیانین به روش کوپیگمنته کردن و میکروکپسول سازی با بیوپلیمرها" در ارتباط با این طرح گفت: پایدارسازی بر روی مواد رنگزای آنتوسیانین موجود در زرشک سیاه با استفاده از بیوپلیمرهای بومی ایران انجام گردید. مواد رنگزای آنتوسیانین موجود در زرشک سیاه کاربرد زیادی در صنایع غذایی و دارویی دارند. 
زرشک سیاه در طب سنتی به عنوان یک دارو معرفی شده و خواص آنتی اکسیدانی و ضد سرطانی این ترکیب نیز تایید شده است. از خواص دارویی این میوه می توان به آنتی میکروبیال، ضد التهاب، ضد حساسیت، تب بر، ضد سرطان، ضد دیابت، تنظیم کننده فشار خون و آنتی اکسیدان اشاره کرد.

زرشک سیاه یک منبع غنی از آنتوسیانین که طبق بررسی های انجام شده، غلظت آنتوسیانین در آن ۱۲/۵ برابر زرشک قرمز است که معادل ۸۳۵ میلی گرم به ازای ۱۰۰ گرم عصاره است. آنتوسیانین ها علی رغم طبیعی بودن و داشتن خواص دارویی و فام استثنایی، یک مشکل اساسی دارند که استفاده از این ماده رنگزا را بسیار محدود کرده است. آنتوسیانین ها ترکیباتی بسیار حساس به شرایط محیطی مانند اکسیژن، pH، نور، آنزیم و برخی ترکیبات شیمیایی هستند. علاوه بر آن آنتوسیانین یک ماده حساس به گرما است و به سرعت دچار تخریب حرارتی می شود. این مسئله تاثیر بسزایی بر روی انبارداری و فراوری مواد غذایی حاوی آنتوسیانین دارد.

محققان پژوهشگاه رنگ برای پایداری حرارتی آنتوسیانین ها از بیوپلیمرهای بومی ایران، از جمله صمغ فارسی و صمغ دانه شاهی استفاده کرده اند. آنها مواد رنگزای آنتوسیانین را از زرشک سیاه و پلی ساکاریدها را از صمغ زدو و صمغ دانه شاهی استخراج کردند. سپس، غلظت آنتوسیانین مونومری و پلیمری، محتوای فنلی کل، فعالیت آنتی اکسیدانی و طیف اسپکتروفتومتری عصاره آنتوسیانین را اندازه گیری نمودند. علاوه بر این، درصد جامد، وزن مولکولی، خلوص پلی ساکارید، درصد کل اسید اورونیک، پتانسیل زتا و رفتار حرارتی پلی ساکاریدهای استخراج شده را ارزیابی کردند. نتایج نشان داده است که صمغ ها حاوی درصد بالایی از پلی ساکارید بوده و ماهیت پلی الکترولیتی دارند، که آنها را به عنوان یک کاندیدای مناسب برای استفاده به عنوان عامل میکروکپسول کننده معرفی می کند. محققان همچنین نشان دادند که زرشک سیاه یک منبع غنی و عالی آنتوسیانین و ترکیبات فنلی زیست فعال است. 

در مرحله بعدی، محققان پژوهشگاه رنگ کمپلکس های پلیمری نوینی با استفاده از بیوپلیمرها تهیه کردند و فرآیند تشکیل کمپلکس ها را از نظر نسبت بهینه پلی ساکارید به پروتئین، pH واکنش و قدرت یونی بهینه سازی نمودند. آنها آنتوسیانین ها را با استفاده از کمپلکس های پلیمری با موفقیت میکروکپسوله کردند و نشان دادند که راندمان کپسول سازی با تغییر نسبت ماده هسته به مواد دیواره افزایش می یابد. ضمنا آنها نشان دادند که پایداری حرارتی آنتوسیانین کپسوله شده به مقدار قابل توجهی افزایش می یابد.
در پایان گفتنی است اساتید راهنمای طرح مذکور آقایان پروفسور کمال الدین قرنجیگ و دکتر مژگان حسین نژاد از پژوهشگاه رنگ و اساتید مشاور پروفسور سیدمهدی جعفری و دکتر غلامعلی فرزی بودند.