کتاب رنگرزی الیاف نساجی با مواد رنگزای طبیعی

سرپرست نویسندگان: دکتر کمال الدین قرنجیگ
تعداد صفحات: ۵۳۶ 
تعداد فصول: ۱۶
قطع: وزیری
شابک: 4-5-95263-622-978

الیاف نساجی یکی از ضروری ترین نیاز بشر بعد از غذا است. انسان برای پوشش بدن خود و حفظ آن در برابر گرما و سرما نیاز به پوشش دارد. این مواد پوششی از زمان های بسیار دور توسط الیاف به دست آمده از گیاهان و حیوانات تهیه می شده است. در این راستا الیاف پنبه، پشم و ابریشم از اساسی ترین الیاف طبیعی بودند که توسط انسان ابتدا به نخ و سپس به پارچه تبدیل شدند. پارچه ها در طی فرایند برش و دوخت و دوز به لباس مناسب برای هر فرد تهیه شدند. البته بعدها الیاف طبیعی دیگری مانند کتان و برخی دیگر از الیاف بازیافتی مانند ویسکوز ریون و استات های سلولز برای تهیه پارچه مورد استفاده قرار گرفتند. کشف الیاف مصنوعی مانند نایلون، پلی استر، آکریلیک و پلی پروپیلن تعداد مواد اولیه مورد نیاز پوشاک را افزایش داد. با این که کاربرد این مواد بیشتر در پوشاک بود ولی آن ها کاربردهای دیگری به غیر از پوشاک برای مثال کفپوش، فرش، گونی، چتر، چادر، لاستیک خودرو و غیره پیدا کردند.
فرش یکی از تولیدات بشری است که از دیرزمان توسط ایرانیان به نقش و رنگ های متفاوت بافته می شوند. به طوری که کشورمان یکی از بزرگترین و با کیفیت ترین تولید کننده آن است. فناوری تولید این کالا کاملا بومی است و توسط ریسندگان،بافندگان و رنگرزان به شکل زیبا تهیه می شوند. فرش دستباف علاوه بر جنبه های فنی از لحاظ هنری نیز مورد توجه است.
انسان همیشه برای ارضا نیازهای روانی خودش محصولات متنوعی تولید می کند. یکی از روش های تنوع سازی رنگی کردن کالاها است. در این راستا الیاف طبیعی مورد استفاده توسط بشر با مواد رنگزای طبیعی به فام های مختلف رنگرزی می شدند تا کالاها با نقش های مختلف و زیبا بدست آید. به مرور زمان مواد رنگزای مصنوعی کشف و به سرعت جایگزین مواد رنگزای طبیعی شدند. این گروه از مواد رنگزا مزیت های متعددی نسبت به مواد رنگزای طبیعی داشتند. قابلیت دوباره تولید مناسب، رنگرزی تک حمامه، گستردگی و تنوع فام و سهولت رنگرزی از مواردی بودند که این مواد رنگزا نسبت به نوع طبیعی برتری داشته باشند. به هرحال مواد رنگزای مصنوعی اغلب سمی و آلوده کننده محیط زیست هستند، به طوری که هر ساله تعدادی از آن ها از رده مصرف خارج می شوند. 
در چند سال اخیر گرایش زیادی در راستای استفاده از مواد رنگزای طبیعی در رنگرزی الیاف نساجی و فرش ایجاد شده است. غیرسمی بودن مواد رنگزای طبیعی، کاهش آلودگی محیط زیست، تامین نیازهای خواص ثباتی موردنظر بر روی کالا و دستیابی به فام های مختلف سبب شده است که امروزه پژوهشگران متعددی از کشورهای مختلف منبع مختلف مواد رنگزا به همراه روش های رنگرزی سبز را معرفی نمایند. این کتاب نیز حاصل گردآوری، تحلیل و معرفی منابع مختلف مواد رنگزا و روش های رنگرزی الیاف طبیعی و مصنوعی است. رنگرزی الیاف نساجی و فرش با مواد رنگزای طبیعی شامل پانزده فصل است. در فصل اول  تاریخچه رنگرزی شرح داده شده است. در فصل دوم الیاف مورد استفاده در صنعت نساجی و فرش معرفی شده و خواص هر یک از الیاف با تاکید بر خواص رنگرزی بررسی شده است. در فصل های سوم و چهارم مقدمه ای بر رنگ و رنگرزی شرح داده شده است. در فصل های پنجم، ششم و هفتم مواد رنگزا و کاربرد آن ها در نساجی و فرش شامل مواد رنگزای تانن دار و بدون تانن معرفی شده اند. 
دندانه ها موادی هستند که موجب افزایش جذب و خواص ثباتی مواد رنگزا می شوند. این مواد در فصل هشتم شرح داده شده-اند. فصل های نهم تا دوازدهم روش های رنگرزی الیاف پشم، پنبه. ابریشم و الیاف مصنوعی را در بر می گیرد. سینتیک و ترمودینامیک رنگرزی در فصل سیزدهم شرح داده شده است تا خوانندگان با پارامترهای سینتیکی و ترمودینامیکی رنگرزی آشنا شوند. در فصل چهاردهم اصول و مبانی رنگ سنجی شرح داده شده است. روش های اندازه گیری رنگ و معادلات اختلاف رنگ در این فصل شرح داده شده است. در نهایت در فصل پانزدهم چند روش آزمایشگاهی رنگرزی الیاف طبیعی طراحی شده است تا دانشجویان و هنرجویان بتوانند بطور عملی و کاربردی با نحوه استخراج  مواد رنگزای طبیعی و کاربرد آن ها در رنگرزی آشنا شوند.
با آن که در این کتاب سعی شده است تا حد امکان مطالب مفید و آموزنده ای از معرفی و کاربرد مواد رنگزای طبیعی در رنگرزی الیاف نساجی و فرش ارایه گردد با این حال ممکن است برخی کاستی ها وجود داشته باشند. نویسندگان هر گونه نظر انتقادی و پیشنهادی در کتاب حاضر را مورد بررسی قرار خواهند داد و در چاپ های بعدی مدنظر قرار خواهند داد. 

فهرست مطالب کتاب رنگرزی الیاف نساجی با مواد رنگزای طبیعی
فصل اول: تاریخچه رنگرزی
فصل دوم: الیاف نساجی
فصل سوم: مقدمه ای بر رنگ
فصل چهارم: مقدمه‌ای بر رنگرزی الیاف نساجی
فصل پنجم: معرفی و کاربرد مواد رنگزا در نساجی
فصل ششم: مواد رنگزای طبیعی: گروه تانن¬دار
فصل هفتم: مواد رنگزای طبیعی: گروه بدون تانن
فصل هشتم: دندانه‌ها، معرفی و کاربرد
فصل نهم: رنگرزی الیاف پشمی با مواد رنگزای طبیعی
فصل دهم: رنگرزی ابریشم با مواد رنگزای طبیعی
فصل یازدهم: رنگرزی الیاف سلولزی با مواد رنگزای طبیعی
فصل دوازدهم: رنگرزی الیاف مصنوعی با مواد رنگزای طبیعی
فصل سیزدهم: مواد رنگزای میکروبی و کاربرد آن‌ها در رنگرزی
فصل چهاردهم: سینتیک و ترمودینامیک رنگرزی
فصل پانزدهم: اصول و مبانی رنگ سنجی
فصل شانزدهم: روش‌های آزمایشگاهی رنگرزی با مواد رنگزای طبیعی 
 

برای تهیه این کتاب اینجا کلیک نمایید.